Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản ngày 11/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh yêu cầu xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực trong quá trình mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, đặc biệt là tình trạng môi giới trái phép, “chạy suất” hoặc nhận tiền để sắp xếp suất mua. Ông khẳng định, đây là những hành vi làm sai lệch một chính sách mang tính nhân văn sâu sắc của Nhà nước, cần phải được chấn chỉnh ngay.
Thủ tướng giao Bộ Công an chủ động nắm bắt tình hình và vào cuộc điều tra, xử lý triệt để các trường hợp vi phạm. Ông yêu cầu tất cả các khâu trong quá trình xét duyệt, phân bổ nhà ở xã hội phải được thực hiện công khai, minh bạch, tránh để xảy ra tiêu cực, trục lợi chính sách.
Chỉ đạo này được đưa ra trong bối cảnh tại nhiều địa phương, khi các dự án nhà ở xã hội mở bán, người dân phải xếp hàng từ đêm để nộp hồ sơ. Dù chính sách hướng đến nhóm thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp, song thực tế nhiều người đúng đối tượng lại khó tiếp cận vì thủ tục rườm rà, xét duyệt kéo dài; trong khi đó, một số trường hợp không đủ điều kiện lại “lách luật” để có suất mua.
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ trước đó, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh cũng thừa nhận có tình trạng “giữ chỗ” nhà ở xã hội rồi bán lại chênh hàng trăm triệu đồng. Ông đề nghị các địa phương khẩn trương rà soát, chấn chỉnh và tăng cường minh bạch trong quy trình xét duyệt hồ sơ.
Theo Bộ Xây dựng, đến cuối tháng 10/2025, cả nước đã triển khai 696 dự án nhà ở xã hội với khoảng 640.000 căn hộ. Dự kiến năm nay hoàn thành gần 89.000 căn, đạt 89% kế hoạch, góp phần vào mục tiêu xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp và công nhân đến năm 2030.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, Thủ tướng chỉ ra nhiều tồn tại cần khắc phục. Thị trường bất động sản vẫn thiếu cân đối, giá nhà ở tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM hay Đà Nẵng vượt xa khả năng chi trả của người dân. Phân khúc nhà ở xã hội, vốn được kỳ vọng sẽ giúp điều tiết thị trường vẫn chậm tiến độ, trong khi việc bố trí quỹ đất 20% tại các dự án thương mại còn chưa được thực hiện nghiêm túc.
Thủ tướng nhấn mạnh, phát triển nhà ở là một trong những trụ cột của an sinh xã hội, gắn liền với quyền có chỗ ở của công dân. Việc đầu tư cho nhà ở xã hội không chỉ là trách nhiệm của Nhà nước mà còn là “đầu tư cho phát triển”, mang lại lợi ích kép khi vừa giải quyết nhu cầu nhà ở, vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm.
Để đạt mục tiêu này, người đứng đầu Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng và các địa phương phải làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu nếu để chậm trễ hoặc không hoàn thành nhiệm vụ. Bộ cần xây dựng quy trình đầu tư, xét duyệt, triển khai dự án nhà ở xã hội rút gọn, rút ngắn thời gian chuẩn bị xuống còn 3-6 tháng, thay vì kéo dài như hiện nay. Đồng thời, các địa phương phải chủ động bố trí quỹ đất sạch và khuyến khích doanh nghiệp tham gia đầu tư.
Kết luận cuộc họp, Thủ tướng yêu cầu các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội tuân thủ nghiêm quy trình mua bán, công bố thông tin minh bạch để dự án đến đúng đối tượng thụ hưởng, không để xảy ra sai phạm, trục lợi. Ông khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng chuyển đổi số trong tiếp nhận và xử lý hồ sơ, nhằm giảm tình trạng chen lấn, quá tải khi nộp đơn, đồng thời giúp quy trình minh bạch và hiệu quả hơn.
Ngoài việc kiểm soát quy trình, Thủ tướng cũng lưu ý bảo đảm chất lượng công trình, đúng tiến độ, giá cả và tiêu chuẩn kỹ thuật. Các dự án cần tối ưu chi phí đầu tư để giảm giá thành, nhưng vẫn phải đáp ứng yêu cầu về tiện ích và hạ tầng thiết yếu.
