Tận dụng 'thời gian vàng' chính sách thuế, doanh nghiệp Mỹ đẩy mạnh gom hàng, xuất khẩu tôm tăng mạnh

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu tôm trong tháng 4/2025 ước đạt 350 triệu USD, tăng 24% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế bốn tháng, kim ngạch xuất khẩu tôm đạt gần 1,3 tỉ USD, tăng 35% so với cùng kỳ năm 2024.

Trong các thị trường xuất khẩu, Mỹ dẫn đầu về mức giá. Theo VASEP, trong tháng 4/2025, giá trung bình tôm chân trắng xuất khẩu sang Mỹ đạt 10,9 USD/kg, còn tôm sú đạt 17,7 USD/kg. Đây là mức giá ổn định hơn so với nhiều thị trường khác.

VASEP cũng cho biết, trong quý 1, xuất khẩu tôm đạt 939 triệu đô la Mỹ, tăng 37% so với cùng kỳ năm ngoái. Mức tăng trưởng ấn tượng này đến từ sự phục hồi nhu cầu tại nhiều thị trường lớn, đặc biệt là các thị trường Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản.

Trong quý 1, xuất khẩu tôm đạt 939 triệu đô la Mỹ, tăng 37% so với cùng kỳ năm ngoái. Mức tăng trưởng ấn tượng này đến từ sự phục hồi nhu cầu tại nhiều thị trường lớn. Cụ thể, Trung Quốc và Hongkong (Trung Quốc) là điểm sáng lớn nhất trong bức tranh xuất khẩu của ngành tôm Việt Nam với tổng kim ngạch đạt 288 triệu đô la Mỹ, tăng 125%.

Giá xuất khẩu tôm sú của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc duy trì ở mức 9,6 đô la Mỹ/kg. Cùng với thị trường Trung Quốc, xuất khẩu tôm của Việt Nam sang Mỹ, Liên minh Châu Âu và Nhật Bản trong những tháng đầu năm với mức tăng khá.

Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam lưu ý, tận dụng cơ hội và chủ động ứng phó với những rủi ro về những rào cản thương mại của các thị trường hiện nay, các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản cần tập trung vào chế biến sâu và xây dựng thương hiệu tôm Việt gắn với chất lượng bền vững và minh bạch.

Về thị trường nhập khẩu tôm Việt Nam trong quý I/2025, Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) là điểm sáng lớn nhất với tổng kim ngạch đạt 288 triệu USD, tăng tới 125%. Trong đó, xuất khẩu tôm hùm sang thị trường này tiếp tục tăng mạnh.

Hiện tại, Trung Quốc đang có nhu cầu nhập khẩu mạnh mẽ thủy sản để phục vụ tiêu dùng nội địa và chuẩn bị cho kỳ nghỉ lễ quốc tế lao động kéo dài 5 ngày.

Trong tháng 3, giá xuất khẩu tôm sú Việt Nam sang Trung Quốc duy trì ở mức 9,6 USD/kg, tăng nhẹ so với tháng 1. Tuy nhiên, giá tôm chân trắng vẫn ở mức thấp, chỉ khoảng 6,6 USD/kg. Điều này cho thấy sức ép cạnh tranh lớn đến từ tôm Ecuador và Ấn Độ.

Mặt khác, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ đạt 134 triệu USD trong quý I, tăng 11% nhờ nhu cầu tăng cao. Mỹ hiện là thị trường có giá xuất khẩu tôm cao nhất và ổn định hơn so với các thị trường khác. Trung bình, giá xuất khẩu tôm chân trắng Việt Nam trong tháng 3 đạt 10,9 USD/kg, giá tôm sú ở mức 17,7 USD/kg.

Song song đó nhu cầu sản xuất, vận chuyển gấp rút sang Mỹ đang gia tăng. Theo chuyên gia của VASEP, từ ngày 15/4 đến 20/5, các nhà chế biến thủy sản tại Ấn Độ và Đông Nam Á phải đẩy nhanh giao hàng để kịp đến Mỹ trước ngày 9/7, thời điểm được xem là hạn chót nhằm tránh mức thuế quan bổ sung do chính quyền Tổng thống Donald Trump đưa ra.

Theo nhiều nguồn tin trong ngành, mốc thời gian này được tính toán dựa trên thời gian vận chuyển trung bình: 36-38 ngày đến các cảng Bờ Tây Mỹ, 40-50 ngày đến các cảng Bờ Đông và 50-55 ngày nếu qua Thái Bình Dương đến Houston, Texas. Do đó, khung thời gian từ 15-20/5 là "cửa sổ vàng" để đảm bảo hàng hóa kịp đến trước ngày 9/7, được cộng đồng doanh nghiệp nhất trí là ngày hàng phải đến nơi, không phải ngày khởi hành hay quá cảnh.

Trong khi đó, các nhà nhập khẩu tại Mỹ cũng đang tăng tốc nhập hàng, với kỳ vọng tránh được mức thuế mới, có thể lên tới 46%. Theo quy định trong sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump, mức thuế hiện tại 10% sẽ được nâng đáng kể sau ngày 9/7, cụ thể: Ấn Độ 26%, Indonesia 32%, Thái Lan 36% và Việt Nam 46%.

Từ ngày 2/4 (theo giờ Mỹ), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp thuế quan đối ứng với tất cả quốc gia nhằm giảm thâm hụt thương mại, bảo vệ ngành sản xuất trong nước.

Doanh nghiệp tôm Việt Nam cũng phải đối mặt với mức thuế nhập khẩu mới cùng với sức ép từ 2 vụ kiện chống bán phá giá (AD) và chống trợ cấp (CVD) tại Mỹ. Tuy nhiên, thuế đối ứng 46% của Hoa Kỳ áp lên hàng hoá Việt Nam đã được tạm hoãn, nhờ vậy xuất khẩu thuỷ sản sang thị trường này vẫn duy trì tăng trưởng trong tháng 4/2025, dự tính sẽ tiếp tục tăng trưởng trong tháng 5/2025.

Dự báo trong thời gian tới, xuất khẩu tôm Việt Nam có thể tiếp tục duy trì đà tăng trưởng nhờ nhu cầu ổn định từ các thị trường truyền thống. Tuy nhiên, mục tiêu đạt 4 tỷ USD trong năm 2025 vẫn rất thách thức do ảnh hưởng từ thuế đối ứng của Mỹ và áp lực cạnh tranh toàn cầu./.