Gia đình ông Nguyễn Khắc Chinh ở xã Đắk Lao (huyện Đắk Mil) có 1ha cà phê bị ảnh hưởng nặng bởi nắng hạn kéo dài. Nắng nóng gay gắt khiến nhiều cây khô cành, vàng lá, sức sống suy giảm. “Mặc dù tôi thường xuyên thăm vườn, tích cực chăm sóc, nhưng cây vẫn yếu. Gần đây, sâu ăn lá, rệp sáp cũng bắt đầu xuất hiện, gây hại trái non” - ông Chinh chia sẻ.
Bà Trần Thị Nga ở xã Đạo Nghĩa (huyện Đắk R’lấp) cho biết hiện tại mật độ rầy, rệp trong vườn chưa đáng lo ngại. Tuy nhiên, thời tiết nắng nóng xen mưa là điều kiện lý tưởng cho dịch bệnh bùng phát. Chủ động phòng ngừa, bà Nga sử dụng thuốc đặc trị rầy rệp, mọt đục cành và tăng cường bón phân để nâng cao sức đề kháng cho vườn cà phê.
Gia đình ông Lê Văn Cường ở xã Đắk D’rô (huyện Krông Nô), sở hữu hơn 1,5ha cà phê xen hồ tiêu. Đợt cao điểm khô hạn, ông tập trung chăm sóc vườn bằng cách bổ sung phân NPK mùa khô cùng các loại phân trung, vi lượng. Sau một mùa khô hạn kéo dài, ông Cường lại tiếp tục vệ sinh vườn, cắt tỉa cành khô, cành sâu bệnh, cải tạo đất để phục hồi sinh trưởng cho cây trồng.
Ông Cường cho biết giai đoạn phục hồi sau hạn và nuôi trái là thời điểm then chốt, đòi hỏi chăm bón đúng cách. Nếu cây trồng thiếu hụt hoặc mất cân đối dinh dưỡng, sức sinh trưởng sẽ suy giảm rõ rệt, kéo theo nguy cơ giảm năng suất. “Việc chăm sóc kỹ lưỡng giai đoạn này rất quan trọng, giúp cây hồi phục nhanh, đảm bảo cho năng suất vụ tới” - ông Cường nhấn mạnh.
Ông Doãn Gia Lộc - Trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Krông Nô cho biết, đợt hạn hán vừa qua diễn ra gay gắt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hàng ngàn héc-ta cây trồng. Trước tình hình này, chính quyền địa phương đang phối hợp với ngành chức năng hướng dẫn người dân áp dụng các biện pháp chăm sóc phù hợp, nhằm phục hồi vườn cây và ổn định sản xuất.
Để phục hồi vườn cà phê sau hạn hán, Trung tâm Khuyến nông – Giống nông, lâm nghiệp Đắk Nông khuyến cáo nhà vườn cần căn cứ mức độ thiệt hại để lựa chọn giải pháp phù hợp. Với những vườn cà phê bị khô chết toàn bộ cành cơ bản, biện pháp duy nhất là cưa đốn phục hồi. Trường hợp cây chỉ rụng lá, vàng trái non do thiếu nước, cần theo dõi sát sao, kết hợp chăm bón và phòng trừ sâu bệnh như rệp vảy xanh, rệp sáp bằng thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn kỹ thuật.
Tại các vườn cà phê bị ảnh hưởng nhẹ đến trung bình, chuyên gia khuyến cáo cần nhanh chóng cắt tỉa cành khô. Điều này nhằm giúp cho cây có thể dồn tối đa các chất dinh dưỡng lên để nuôi cành mang trái. Đồng thời, hạn chế tình trạng rụng quả trong những tháng sau đó.
Những ngày đầu mùa mưa, mưa lớn và dồn dập dễ gây rửa trôi dinh dưỡng. Để khắc phục, bà con được khuyến cáo sử dụng phân bón viên tổng hợp chuyên dùng cho cà phê như NPK 16-8-16-13S, NPK 16-8-18 + 7S + B₂O₃ + TE… với lượng khoảng 1.500 – 1.800kg/ha, chia làm 3 – 4 lần trong suốt mùa mưa nhằm tăng hiệu quả hấp thu, bảo vệ năng suất.
Bà Nguyễn Thị Thảo, Trưởng Phòng Huấn luyện - Chuyển giao, Trung tâm Khuyến nông - Giống nông, lâm nghiệp Đắk Nông lưu ý: chỉ bón phân khi đất đã đủ ẩm sau vài trận mưa lớn. Riêng phân lân nên bón một lần vào đầu mùa mưa, lượng từ 500 – 800kg/ha, rải đều trên mặt đất để cây hấp thu hiệu quả.
Bà Thảo cho biết tháng 6 thường xuất hiện các đợt nắng nóng ngắn ngày, bà con cần chủ động tưới bổ sung, che nắng và tủ gốc giữ ẩm, giúp cây phục hồi tốt trong điều kiện thời tiết bất ổn. Ngoài ra, trong những ngày đầu mùa mưa, cây hồ tiêu tại Đắk Nông thường đối mặt nguy cơ bùng phát sâu bệnh. Việc quản lý vườn, kiểm soát dịch bệnh trở nên cấp thiết để bảo vệ năng suất.
Ngoài ra, bà Thảo cũng nhấn mạnh bên cạnh việc chăm sóc cơ bản, các nhà vườn cần phun bổ sung phân bón lá cho cây cà phê ít nhất hai lần, cách nhau 15-20 ngày với nồng độ theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Đây là giải pháp thiết yếu giúp cây phục hồi nhanh, hạn chế tình trạng rụng quả sau mùa khô hạn.
