Đây là bước đi quan trọng nhằm tăng cường công tác kiểm soát ô nhiễm, nâng cao hiệu quả quản lý, đồng thời hướng đến phát triển chăn nuôi bền vững, thân thiện với môi trường.
Quan trắc, giám sát chất lượng nước thải chăn nuôi tại 47 trang trại
Theo kế hoạch, các đơn vị liên quan có trách nhiệm chủ động quan trắc, cảnh báo và giám sát chất lượng nước thải tại các trang trại chăn nuôi tập trung (lợn, trâu, bò, gia cầm và vật nuôi khác) và chất lượng nước mặt ở khu vực chăn nuôi.
Mục tiêu 100% cơ sở chăn nuôi quy mô trang trại vừa và lớn và 50% cơ sở quy mô nhỏ được hướng dẫn, tập huấn, tuyên truyền về các biện pháp kiểm soát yếu tố môi trường. Đồng thời, 80% cán bộ quản lý chăn nuôi cấp tỉnh được đào tạo, tập huấn chuyên sâu về công tác quan trắc, cảnh báo môi trường.
UBND tỉnh yêu cầu các đơn vị chuyên môn tổ chức rà soát, cập nhật và hoàn thiện hệ thống, mạng lưới quan trắc, bảo đảm tính thống nhất, kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về chăn nuôi theo Luật Chăn nuôi. Các kết quả quan trắc, cảnh báo và giám sát môi trường sẽ là cơ sở quan trọng phục vụ quản lý Nhà nước, hoạch định chính sách và nâng cao nhận thức của người dân trong bảo vệ môi trường.
Toàn tỉnh thiết lập 47 điểm quan trắc môi trường chăn nuôi, gồm 25 điểm tại khu vực Phú Thọ cũ, 18 điểm thuộc Hòa Bình cũ và 4 điểm tại Vĩnh Phúc cũ. Tại các điểm này, ngành chức năng sẽ tiến hành quan trắc nước thải chăn nuôi và quan trắc môi trường nước mặt thuộc khu vực chăn nuôi để đánh giá các thông số theo quy chuẩn quốc gia, qua đó theo dõi mức độ ô nhiễm, hiệu quả xử lý nước thải, kịp thời phát hiện và cảnh báo nguy cơ ô nhiễm.
Cụ thể, sẽ tiến hành quan trắc nước thải chăn nuôi tại các trang trại, tần suất 4 lần/năm, để theo dõi các thông số đánh giá chất lượng nước, mức độ ô nhiễm và hiệu quả xử lý nước thải theo QCVN 62:2025/BTNMT: pH (độ xít hoặc kiềm), TSS (chất rắn lơ lửng), COD (lượng oxy cần thiết để oxy hóa toàn bộ các chất hóa học trong nước), BOD5 (lượng oxy cần thiết để vi sinh vật phân hủy các chất hữu cơ trong nước), tổng N và tổng P (ni tơ và phốt pho trong nước), tổng Coliform (vi khuẩn trong nước).
Đồng thời tiến hành quan trắc môi trường nước mặt khu vực chăn nuôi, tần suất 2 lần/năm, để theo dõi các chỉ số đánh giá chất lượng nước mặt theo QCVN 08:2023/BTNMT: pH, DO (oxy hòa tan), TSS, COD, BOD5, NH4+ (Amoni – sản phẩm phân hủy protein có thể gây độc cho thủy sinh và giảm lượng oxy hòa tan), tổng Coliform.
Tập huấn nghiệp vụ quan trắc cho cán bộ và đào tạo hướng dẫn cho chủ trang trại
Bên cạnh quan trắc thường xuyên, kế hoạch cũng quy định việc quan trắc đột xuất khi môi trường có diễn biến bất thường, có phản ánh của người dân hoặc khi phát hiện dấu hiệu ô nhiễm, sự cố môi trường từ các trang trại chăn nuôi. Các trường hợp trang trại mới đi vào hoạt động, khu vực xảy ra dịch bệnh, hoặc vùng chăn nuôi có mùi hôi, tích tụ chất hữu cơ cũng sẽ được giám sát, kiểm tra đột xuất.
Để thực hiện hiệu quả, tỉnh sẽ tổ chức tập huấn nghiệp vụ quan trắc, lấy mẫu, phân tích môi trường cho 40 cán bộ của Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản. Đồng thời đào tạo, hướng dẫn cho khoảng 3.000 trang trại chăn nuôi và cán bộ thú y cấp xã về kỹ năng kiểm soát chất lượng nước thải, nước mặt và các yếu tố môi trường tại cơ sở.
UBND tỉnh Phú Thọ giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì tham mưu, xây dựng kế hoạch quan trắc, cảnh báo và giám sát môi trường hằng năm; phối hợp với các sở, ngành, UBND các huyện, xã tổ chức triển khai thực hiện. Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản được giao làm chủ đầu tư, lập dự toán kinh phí, tổ chức quan trắc, lựa chọn điểm lấy mẫu và thông báo diễn biến chất lượng nước đến người dân.
Cùng với đó, UBND cấp xã có trách nhiệm phối hợp với các đơn vị chuyên môn trong triển khai, tăng cường công tác tuyên truyền kết quả quan trắc, nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò của việc giám sát môi trường trong chăn nuôi. Các cơ sở, doanh nghiệp chăn nuôi được khuyến khích ứng dụng khoa học công nghệ trong xử lý chất thải, giảm phát thải khí nhà kính, góp phần bảo vệ môi trường sinh thái và phát triển chăn nuôi bền vững.
