Bắt tay vào nghề gần 10 năm trước với 200 đôi bồ câu Pháp, ông Khương Sỹ Định (sinh năm 1973, quê xã Triệu Sơn, Thanh Hóa) nhanh chóng đối diện thất bại. Thiếu kinh nghiệm, kỹ thuật chăm sóc chưa chuẩn, đàn chim nhiễm dịch và chết gần hết. “Nuôi bồ câu không hề đơn giản. Chỉ cần lơ là vệ sinh hay chế độ dinh dưỡng, dịch bệnh có thể lan ra cả đàn.” - ông nhớ lại.
Sau cú sốc đó, ông bán ba lô đất lấy vốn đầu tư lại từ đầu: chuồng trại thông thoáng, hệ thống cho ăn – uống tự động, áp dụng quy trình tiêm phòng vắc xin định kỳ. Ông chọn nuôi chim bố mẹ để tự chủ nguồn giống, giảm rủi ro từ nguồn cung bên ngoài.
Năm 2019, khi mô hình bắt đầu cho lứa chim thương phẩm đầu tiên, dịch Covid-19 bùng phát khiến đầu ra tắc nghẽn. Hàng nghìn con đến kỳ xuất bán buộc phải giữ lại, chi phí nuôi tăng từng ngày. “Có lúc tưởng chừng bỏ cuộc, nhưng tôi nghĩ, đã đầu tư cơ sở vật chất rồi thì phải giữ bằng được. Sau này mình sẽ tìm cách đa dạng thị trường hơn.” - ông chia sẻ. Thời gian này giúp ông Định nhận ra tầm quan trọng của việc ký hợp đồng bao tiêu, xây dựng mạng lưới khách hàng ổn định và dự phòng rủi ro thị trường.
Hiện trang trại rộng 3.000 m² với 5.000 đôi bồ câu Pháp, mỗi tháng xuất bán khoảng 4.500 con, giá 60.000 – 70.000 đồng/con. Doanh thu bình quân đạt 270 – 315 triệu đồng/tháng, sau khi trừ chi phí thức ăn, thuốc men, nhân công… lợi nhuận còn khoảng 100 triệu đồng. Điểm đặc biệt của mô hình là điều kiện sống của đàn bồ câu được quản lý nghiêm ngặt: chuồng trại cao ráo, thoáng mát, chia thành từng ô nuôi giúp chim vận động và hạn chế lây nhiễm chéo. Nhiệt độ duy trì ổn định 20–30°C, độ ẩm khoảng 60–70%, nền chuồng luôn khô sạch nhờ hệ thống thoát nước tốt. Thức ăn gồm ngũ cốc, đậu và khoáng chất, được cấp qua máng tự động; nước uống thay mới hằng ngày. Chim được tiêm phòng định kỳ, khu nuôi cách ly luôn sẵn sàng để tách đàn khi phát hiện cá thể nghi mắc bệnh.
Theo phân tích của ông Định, nuôi bồ câu có vòng quay vốn nhanh: từ lúc chim non ra đời đến khi bán chỉ khoảng 28 – 30 ngày, giúp quay vòng liên tục và giảm áp lực vốn. Mỗi đôi chim bố mẹ cho 12 – 14 lứa/năm, đảm bảo nguồn cung ổn định cho thị trường.
Toàn bộ bồ câu thương phẩm được thương lái Hà Nội bao tiêu, giúp ông gần như không lo đầu ra. Ngoài ra, đàn hươu 50 con mỗi năm cho thu nhập hơn 300 triệu đồng, đa dạng hóa nguồn thu và giảm rủi ro phụ thuộc vào một sản phẩm. Mô hình của ông tạo việc làm thường xuyên cho 5 lao động địa phương với thu nhập 8 triệu đồng/người/tháng. “Thu nhập bền vững không chỉ từ con số bán ra, mà còn từ việc mình kiểm soát được rủi ro.” - ông Định nhấn mạnh./.