Quyết tâm mạnh mẽ trong thúc đẩy phát triển hạ tầng và công nghệ
Tại phiên họp thường kỳ của Chính phủ ngày 06/7, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, NHNN đã và đang tích cực xây dựng, hoàn thiện cơ chế triển khai gói tín dụng quy mô lớn nhất từ trước đến nay với tổng giá trị lên tới 500.000 tỷ đồng, tương đương 20 tỷ USD.
"Đây là bước đi chiến lược, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc thúc đẩy phát triển hạ tầng và công nghệ, hai lĩnh vực nền tảng cho tăng trưởng kinh tế bền vững trong dài hạn" , ông Tú nhận định.
Trên cơ sở tinh thần chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ, NHNN xác định rõ đây không đơn thuần là chính sách tín dụng mà là công cụ điều hành vĩ mô quan trọng, nhằm tạo nguồn lực tài chính cho các doanh nghiệp đầu tư vào hạ tầng trọng điểm và công nghệ số. Đây cũng là tiền đề để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số trong tương lai gần.
"Ngay trong tháng 4, NHNN đã làm việc trực tiếp với 21 ngân hàng thương mại (NHTM) để bàn phương án triển khai gói tín dụng này. Trong đó, 4 ngân hàng thương mại nhà nước lớn (Big4) gồm Vietcombank, VietinBank, BIDV và Agribank được xác định là lực lượng chủ lực, mỗi ngân hàng đăng ký tham gia với mức 60.000 tỷ đồng. Ngoài ra, có 12 ngân hàng tư nhân quy mô lớn đăng ký mức 20.000 tỷ đồng/ngân hàng và 5 ngân hàng thương mại quy mô nhỏ hơn đăng ký khoảng 4.000 tỷ đồng/ngân hàng", Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết.
Các dự án trong lĩnh vực công nghệ số, chuyển đổi số, sản xuất thông minh… sẽ được ưu đãi lãi suất thấp
Gói tín dụng 500.000 tỷ đồng sẽ tập trung ưu tiên các doanh nghiệp đầu tư vào hai mũi nhọn là hạ tầng và công nghệ. Đặc biệt, các dự án trong lĩnh vực công nghệ số, chuyển đổi số, sản xuất thông minh… sẽ được ưu đãi lãi suất thấp hơn ít nhất 1% so với mức bình quân hiện tại. Đồng thời, thời gian ưu đãi lãi suất được kéo dài tối thiểu 2 năm, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp triển khai dự án một cách hiệu quả.
Một điểm đáng chú ý là gói tín dụng 500.000 tỷ đồng sẽ hoàn toàn không sử dụng nguồn ngân sách Nhà nước hay vốn vay nước ngoài. Thay vào đó, các ngân hàng thương mại sẽ sử dụng nguồn lực huy động của mình để cấp tín dụng, trên cơ sở cơ cấu lại vốn vay, kéo dài thời gian cho vay, cũng như đồng tài trợ cho các dự án lớn. Với hình thức này, gói tín dụng không chỉ đảm bảo tính linh hoạt mà còn giảm gánh nặng ngân sách, trong khi vẫn hỗ trợ mạnh mẽ các lĩnh vực cần vốn trung và dài hạn.
Tuy nhiên, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cũng thẳng thắn chỉ ra có hai vấn đề trọng tâm cần làm rõ trước khi giải ngân gói tín dụng 500.000 tỷ đồng rộng rãi.
Mặc dù nhu cầu vốn trong lĩnh vực hạ tầng và công nghệ là rất lớn, nhưng cần xác định rõ đối tượng cụ thể nào sẽ được ưu tiên vay vốn. Việc phân bổ cần bám sát chủ trương của Chính phủ và Nghị quyết 57, bảo đảm không dàn trải, tránh trùng lắp, cũng như bảo đảm hiệu quả sử dụng vốn cao nhất. Bởi vì, trên thực tế, trong hàng trăm nghìn dự án, không phải dự án nào cũng phù hợp hoặc cấp thiết để được hỗ trợ.
Vấn đề về cân đối vốn vay trung và dài hạn từ nguồn vốn ngắn hạn của hệ thống ngân hàng cũng là thách thức không nhỏ.
Thực tế hiện nay, các ngân hàng thương mại chủ yếu huy động được chủ yếu là vốn ngắn hạn, nên bài toán bảo đảm thanh khoản và an toàn hệ thống được đặt ra một cách cấp thiết. Vì vậy, NHNN phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan như: Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng, Bộ Khoa học và Công nghệ để cùng rà soát, xác định rõ các dự án trọng điểm, các nhóm doanh nghiệp thực sự cần được tiếp cận gói tín dụng ưu đãi này.
Việc cho vay các dự án hạ tầng có thời hạn từ 5 đến 10 năm đòi hỏi phải có sự điều phối linh hoạt, đồng thời phải tuân thủ các nguyên tắc an toàn hệ thống tín dụng.
Đây chính là lý do NHNN tích cực đề nghị các bộ, ngành sớm có văn bản xác định cụ thể danh mục dự án, ngành nghề và đối tượng ưu tiên, nhằm giúp các ngân hàng yên tâm trong việc triển khai, giảm thiểu rủi ro thanh khoản.
"Trong tháng 5 này, NHNN và các ngân hàng thương mại sẽ tiếp tục đẩy mạnh các bước chuẩn bị, sớm đưa gói tín dụng đi vào thực tế theo chỉ đạo của Chính phủ", Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú nhấn mạnh.
