Theo Tổng cục Hải quan, từ đầu năm đến hết tháng 7/2025, Việt Nam xuất khẩu 1,06 triệu tấn cà phê, tăng 7,4% về lượng nhưng giá trị đạt gần 6 tỷ USD, tăng tới 64,9% – mức cao chưa từng có. Giá xuất khẩu bình quân đạt 5.672,2 USD/tấn, tăng 53,4% so với cùng kỳ, giúp thặng dư thương mại cà phê đạt 5,78 tỷ USD, tăng 66%. Điều này phản ánh hai yếu tố then chốt: sức cạnh tranh ngày càng cao của cà phê Việt Nam và lợi thế giá bán trong bối cảnh nguồn cung toàn cầu bị thắt chặt.
Nguồn cung thế giới chịu tác động mạnh từ biến đổi khí hậu tại Brazil, Colombia và một số quốc gia châu Phi, trong khi nhu cầu tại các thị trường chủ lực như EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc phục hồi sau giai đoạn suy giảm tiêu dùng. Việt Nam đã tận dụng khoảng trống này bằng việc nâng tỷ lệ chế biến sâu, cải thiện chất lượng và tận dụng ưu đãi từ các hiệp định thương mại tự do. Đáng chú ý, Đức, Italia và Tây Ban Nha tiếp tục giữ vai trò là các thị trường tiêu thụ lớn nhất, trong khi Mexico ghi nhận mức tăng nhập khẩu cà phê Việt Nam gần 91 lần so với cùng kỳ năm trước – dấu hiệu mở rộng phạm vi ảnh hưởng thương mại.
Trên thị trường nội địa sáng 11/8, giá cà phê nhân xô giữ nguyên so với phiên trước: Đắk Lắk 103.800 đồng/kg, Gia Lai 103.600 đồng/kg, Lâm Đồng 103.500 đồng/kg. Mức giá này thấp hơn đỉnh 135.000 đồng/kg hồi tháng 3/2025, nhưng vẫn cao gấp đôi so với vùng 40.000–50.000 đồng/kg phổ biến nhiều năm trước. Việc giá “đứng im” ở vùng cao phản ánh sự cân bằng tạm thời giữa bên bán – vốn đang tranh thủ chốt lời – và bên mua quốc tế – đang thận trọng quan sát diễn biến trước khi chốt hợp đồng mới.
Diễn biến này đồng pha với thị trường thế giới, khi giá Robusta và Arabica trên các sàn London và New York đều tăng mạnh từ 3,5–4%, nhưng thị trường Brazil biến động trái chiều ở các kỳ hạn. Sự khác biệt này cho thấy yếu tố cung–cầu đang chi phối theo từng khu vực, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ biến động bất ngờ nếu Brazil phục hồi nguồn cung hoặc các nước nhập khẩu lớn điều chỉnh chính sách thương mại.
Các chuyên gia kinh tế nhận định, khoảng “nghỉ” giá hiện tại có thể giúp thị trường tránh những cú sốc tăng quá nhanh, đồng thời tạo điều kiện cho chuỗi cung ứng tái cân bằng. Tuy nhiên, với dự báo của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) rằng sản lượng cà phê toàn cầu niên vụ 2025/26 có thể đạt kỷ lục 178,7 triệu bao – trong đó Việt Nam đạt 1,85 triệu tấn, cao nhất trong bốn năm – áp lực cạnh tranh sẽ gia tăng. Nhu cầu tiêu thụ toàn cầu dự kiến đạt 169,4 triệu bao, mở ra cơ hội tăng trưởng xuất khẩu, nhưng biên lợi nhuận và giá bán có thể chịu sức ép lớn hơn trong các quý tới nếu nguồn cung mới dồi dào.
Nhìn tổng thể, việc giá cà phê Việt Nam giữ ở vùng đỉnh trong khi xuất khẩu lập kỷ lục phản ánh sức mạnh cạnh tranh của ngành hàng trong giai đoạn biến động toàn cầu. Song, để duy trì lợi thế, doanh nghiệp và nông hộ cần tiếp tục đầu tư vào chế biến sâu, phát triển bền vững và quản trị rủi ro giá, bởi thị trường đang bước vào giai đoạn khó đoán định hơn so với nửa đầu năm./.
