Không giống hình ảnh rộn ràng của mùa nước đầy với ca nô lướt sóng, du khách tấp nập check-in trên đảo Khỉ hay tắm khoáng giữa làn hơi sương, Hồ Phú Ninh vào mùa nước cạn trầm lặng như một bản nhạc không lời. Mặt hồ rút đi vài ba mét, để lộ ra những dải đất đỏ bazan loang loáng ánh nắng, những thân cây già trơ trụi giữa lòng hồ, và cả những vệt bùn nứt nẻ như chứng tích của thời gian.
Mùa nước cạn biến Phú Ninh thành nơi để người ta đi bộ xuyên lòng hồ – một trải nghiệm không dễ tìm thấy ở các điểm du lịch hồ đập khác. Những đảo nhỏ trước đây phải đi ca nô mới tới được thì giờ có thể tiếp cận bằng những con đường đất gồ ghề, len lỏi giữa rừng lau, rừng trầm mọc hoang..
Hồ Phú Ninh mùa nước cạn không dành cho người thích xô bồ, mà dành cho những ai muốn lặng lại, quan sát và cảm nhận.
Cắm trại ngay bãi bồi, nơi từng ngập nước nay thành đồng cỏ mềm, lý tưởng để dựng lều, nướng BBQ, thức dậy giữa tiếng chim rừng và mùi cỏ ướt sương.
Săn ảnh hoàng hôn: mặt trời đổ bóng lên lớp bùn nứt nẻ, những tán cây rũ bóng trên mặt nước cạn, khung cảnh mang vẻ đẹp ám ảnh, vừa hoang dại, vừa đầy nghệ thuật.
Gặp gỡ đời sống ven hồ: những cụ già chèo ghe hái củi, những đứa trẻ chăn bò trên lưng dốc cạn, mỗi hình ảnh là một thước phim sống động của cuộc sống nông dã nơi đây.
Hồ Phú Ninh không chỉ là công trình thủy lợi lớn mà còn là khu bảo tồn thiên nhiên quý hiếm. Rừng tự nhiên bao quanh hồ là mái nhà của hàng trăm loài chim, thú quý hiếm, cùng nhiều loài lan rừng, cây thuốc quý. Khi nước rút, động thực vật cũng “thay áo”, lộ ra những lớp cấu trúc sinh thái ít ai được nhìn thấy: rễ cây trồi lên mặt đất, chim rừng di chuyển về khu vực đất thấp kiếm ăn.
Đối với những người yêu môi trường và nghiên cứu sinh thái, mùa nước cạn chính là “mùa để học”, để quan sát sự thích nghi của tự nhiên với biến đổi khí hậu – một “phòng thí nghiệm mở” không cần giáo trình.
Có một điều kỳ lạ: khi nước rút đi, vẻ đẹp lại hiện ra rõ hơn. Như lòng người khi gột sạch những ồn ào, sẽ nhận ra điều giản dị nhưng sâu sắc. Hồ Phú Ninh mùa nước cạn không cho bạn những bức hình lung linh như tranh vẽ, nhưng cho bạn cảm xúc thật, không màu mè – thứ mà du lịch hiện đại ngày càng hiếm.
Vậy nên, nếu bạn từng đến Phú Ninh mùa nước đầy và nghĩ mình đã hiểu về nó, hãy thử quay lại vào mùa nước cạn. Để thấy một “gương mặt khác” – sâu lắng, thâm trầm nhưng đầy sức hút. Một Hồ Phú Ninh rất đỗi con người.
