Ngay sau khi Thủ tướng ban hành công điện số 65/CĐ-TTg và Chỉ thị 13/CT-TTh về tăng cường công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại, các bộ, ngành, địa phương đã triển khai nhiều giải pháp để kiểm tra, kiểm soát các mặt hàng, lĩnh vực dễ phát sinh buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại, xử lý đã khẳng định sự nghiêm minh của pháp luật.
Theo số liệu thống kê từ Văn phòng Chính phủ, qua 2 tuần thực hiện cao điểm, các lực lượng chức năng, đơn vị, địa phương đã kiểm tra, phát hiện, bắt giữ hơn 450 vụ vi phạm về buôn bán, gian lận thương mại, hàng giả, trốn thuế, tổng giá trị hàng hóa, tang vật lên tới hàng chục tỷ đồng.
Những kết quả bước đầu này đã khẳng định lời cam kết mạnh mẽ của Chính phủ, các bộ, ngành, lực lượng chức năng trong việc kiến tạo một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, hiện đại.
Riêng đối với hoạt động của lực lượng Quản lý thị trường, trong hơn 2 tuần qua, lực lượng đã kiểm tra, phát hiện và xử lý nhiều vụ việc vi phạm lớn và xử lý nghiêm với phương châm "xử lý một vụ, cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực," "không có vùng cấm, không có ngoại lệ."
Ông Trần Việt Hùng, Trưởng phòng Nghiệp vụ Quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) chia sẻ, dưới sự chỉ đạo quyết liệt, khẩn trương của Chính phủ, của Bộ Công Thương và trực tiếp là Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Phòng Nghiệp vụ cùng lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã rà soát các hành vi vi phạm trên môi trường thương mại điện tử.
“Hiện nay, lực lượng đã và đang rà soát trên 1.000 danh sách website, gian hàng có hoạt động kinh doanh trên môi trường thương mại điện tử. Nếu phát hiện vi phạm, Cục sẽ kiên quyết xử lý trên tinh thần không có vùng cấm như chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ,” ông Trần Việt Hùng cho hay.
Tuy vậy, để kiểm soát, tiến tới chấm dứt hàng giả, theo ông Hùng, cần xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung, bởi đây là giải pháp tối ưu nhất trong bối cảnh hiện nay. Đặc biệt, cần tích cực truyền thông, tuyên truyền về những nguy hại, ảnh hưởng xấu của buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, công chức và người tiêu dùng, đồng thời tuyên truyền, phổ biến các thủ đoạn, phương thức gian lận, lừa đảo của đối tượng để nhân dân biết, nâng cao cảnh giác và kịp thời thông tin cho cơ quan có thẩm quyền.
Theo ông Nguyễn Thành Nam, Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công thương) tại tọa đàm 'Triệt tận gốc hàng giả, hàng kém chất lượng tổ chức ngày 11/6, những năm gần đây, công tác phòng, chống kinh doanh hàng nhập lậu, sản xuất, buôn bán hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (SHTT), hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng nói chung, đặc biệt, trên môi trường thương mại điện tử (TMĐT) được có sự vào cuộc đồng bộ của toàn hệ thống chính trị và đạt được nhiều kết quả tích cực. Qua đó góp phần phát triển, bình ổn thị trường, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp.
Nhưng theo ông Nam, tình trạng vi phạm về hàng giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ, xâm phạm quyền SHTT vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, gây bức xúc trong dư luận xã hội, tác động tiêu cực tới môi trường đầu tư, kinh doanh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng và doanh nghiệp làm ăn chân chính".
Đặc biệt, tình trạng vi phạm quyền SHTT, nhất là các mặt hàng thiết yếu, diễn biến ngày càng phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn ngày càng chuyên nghiệp, tinh vi và luôn thay đổi nhằm trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng. Các hành vi vi phạm không chỉ được phát hiện và xử lý tại các kho, điểm tập kết, cửa hàng kinh doanh hàng hóa truyền thống mà ngày càng phổ biến trên các sàn TMĐT, các trang mạng xã hội, giao dịch thương mại xuyên biên giới… gây khó khăn trong công tác nắm bắt, quản lý, giám sát của các cơ quan chức năng.
Chỉ tính riêng trong 5 tháng năm 2025, lực lượng quản lý thị trường trên cả nước đã phát hiện và xử lý 7.111 vụ vi phạm; tổng số tiền xử lý hành chính gần 212 tỉ đồng; thu nộp ngân sách gần 110 tỉ đồng và chuyển cơ quan điều tra 53 vụ có dấu hiệu hình sự.
Đáng lo ngại, các đối tượng vi phạm ngày càng tinh vi và có tổ chức. Một số thủ đoạn phổ biến được ghi nhận gồm: lợi dụng cơ chế tự công bố tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm; thành lập nhiều doanh nghiệp tại các địa điểm khác nhau để phân tán hoạt động; chọn vị trí sản xuất, kho chứa ở khu vực hẻo lánh nhằm tránh sự kiểm tra của lực lượng chức năng; thậm chí có hiện tượng móc nối với một số cá nhân trong cơ quan liên quan để hợp thức hóa thủ tục công bố sản phẩm, hợp pháp hóa hàng hóa vi phạm.
Trước hành động quyết liệt của các cơ quan chức năng, các hoạt động quảng cáo, livestream bán hàng giả, hàng kém chất lượng, xâm phạm sở hữu trí tuệ cơ bản đã được kiểm soát. Tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, các tuyến phố và cửa hiệu lớn chuyên kinh doanh, buôn bán thời trang, mỹ phẩm, hàng tiêu dùng từ các thương hiệu tiếp tục đóng cửa, dừng buôn bán.
Sắp tới, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước đang tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan, chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường tại địa phương tăng cường kiểm tra, giám sát thị trường. Trong thời gian tới, Cục sẽ tập trung vào các điểm nóng, các tuyến vận chuyển trọng yếu và đặc biệt siết chặt công tác kiểm tra hoạt động thương mại điện tử, một trong những kênh đang bị lợi dụng nhiều nhất hiện nay để tiêu thụ hàng giả, hàng nhái.
