Cảnh giác rau củ "tăng trưởng cấp tốc” sau mưa lũ

Do ảnh hưởng của bão số 11, nhiều tỉnh phía Bắc chịu thiệt hại nặng nề kèm ngập úng kéo dài. Báo cáo từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, tổng thiệt hại ước tính hơn 8.720 tỷ đồng cho 4 tỉnh phía Bắc. Khoảng 31.791 ha lúa và hoa màu bị ngập úng, hơn 13.300 con gia súc và 685.000 con gia cầm chết hoặc bị cuốn trôi.

Tình trạng ngập úng kéo dài khiến nguồn cung thực phẩm, đặc biệt là rau xanh, giảm mạnh, làm biến động thị trường lương thực thực phẩm tại nhiều địa phương. Khảo sát tại các chợ dân sinh như Ba Hàng, chợ Chã, chợ Đồng Quang (Thái Nguyên), giá rau củ đồng loạt tăng. Nhiều loại rau vốn chỉ vài nghìn đồng một mớ nay tăng gấp đôi, gấp ba.

Tại chợ Đồng Quang, chị Trịnh Thùy Trâm, người dân phường Quyết Thắng, tỉnh Thái Nguyên), cho biết, trước đây rau muống chỉ khoảng 5.000 đồng một mớ, thậm chí có thể mua hai mớ với giá đó. Tuy nhiên sau mưa lũ, giá tăng vọt lên 10.000 - 15.000 đồng/mớ.

Một số tiểu thương cho biết, nguồn rau từ các tỉnh bị ảnh hưởng bởi mưa lũ nên khan hiếm, dẫn đến giá bán tăng từ 20-30%. Người dân phản ánh giá rau cải, rau muống tại các quầy hàng thường xuyên hết sạch sớm do nhu cầu tăng cao.

Bà Đinh Thị Thu, hộ dân trồng rau ở phường Trung Thành, tỉnh Thái Nguyên, thông tin, rau cải trước bão có giá khoảng 10.000 đồng/mớ, nay tăng giá lên 20.000 - 25.000 đồng do phần lớn luống rau bị hư hỏng, chỉ còn số ít được bảo quản trước đó.

Tại Hà Nội, nhiều chợ truyền thống như chợ Xanh, chợ Long Biên,… cũng ghi nhận giá rau củ tăng mạnh. Đáp ứng tình hình cung ứng khó khăn, các siêu thị lớn trên địa bàn cũng đã điều chỉnh tăng nhẹ giá rau củ, song vẫn đảm bảo nguồn hàng ổn định nhằm phục vụ nhu cầu người tiêu dùng.

Bên cạnh lo ngại về giá cả, nhiều chuyên gia bảo vệ thực vật cảnh báo nguy cơ người dân vì chạy theo lợi nhuận mà sử dụng thuốc kích thích tăng trưởng, thuốc chống thối, diệt muội không đúng quy cách để cứu vãn các ruộng rau sau lũ.

Dù các loại thuốc này nằm trong danh mục được phép sử dụng, nhưng nếu dùng sai liều lượng, không đúng kỹ thuật hoặc không đảm bảo thời gian cách ly thì sẽ gây hại trực tiếp tới sức khỏe người tiêu dùng.

Lãnh đạo Sở Công Thương tỉnh Thái Nguyên cho biết, nguồn hàng hóa thiết yếu hiện vẫn được đảm bảo là nhờ sự phối hợp giữa chính quyền và các doanh nghiệp phân phối, tình hình cung ứng không bị đứt gãy. Đồng thời, các lực lượng chức năng đang tăng cường kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, kiểm soát nguồn gốc hàng hóa và ngăn chặn tình trạng đầu cơ, lợi dụng tăng giá.

Theo TS. Nguyễn Thị Nhung, nguyên Trưởng Bộ môn thuốc, cỏ dại, môi trường, Viện Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), để kích thích sinh trưởng vươn ngọn, bật chồi nhanh giúp cho rau tăng năng suất, nhiều hộ dân thường mua các loại thuốc kích thích. Tuy nhiên, nếu người trồng rau sử dụng thuốc kích thích quá độc, liều lượng cao, gần ngày thu hoạch, không đảm bảo thời gian cách ly thì dư lượng thuốc còn lại trong rau sẽ vượt quá mức cho phép, gây ngộ độc cho người tiêu dùng, kể cả với các loại thuốc kích thích sinh học.

Bà Nhung cho biết thêm, tùy mức độ tồn dư thuốc trong rau mà người dùng có thể bị ngộ độc cấp tính với các biểu hiện như buồn nôn, nhức đầu, chóng mặt, tiêu chảy... hoặc sẽ bị ngộ độc mãn tính, lâu dần tích tụ lại các cơ quan nội tạng gây ra những bệnh nguy hiểm cho cơ thể.

Thị trường rau củ sau lũ đang trong giai đoạn bất ổn, nguồn cung chưa phục hồi, giá cả tăng cao. Nhiều vườn rau mới gieo trồng đang được phun thuốc chống thối, diệt nấm liên tục để cứu cây. Trước thực trạng đó, người tiêu dùng cần tỉnh táo, ưu tiên lựa chọn thực phẩm rõ nguồn gốc, nên mua tại các hệ thống phân phối uy tín, hoặc tự trồng rau tại nhà nhằm đảm bảo an toàn cho sức khỏe gia đình.