Đồng bộ thể chế cho mô hình chính quyền hai cấp
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng nhấn mạnh: Ngày 16/6/2025, Quốc hội đã thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), theo đó, mô hình chính quyền địa phương hai cấp chính thức được áp dụng từ 1/7/2025. Nhằm đảm bảo hành lang pháp lý đầy đủ cho mô hình này, Bộ Tài chính đã tham mưu Chính phủ ban hành hàng loạt văn bản quan trọng.
Cụ thể, Chính phủ đã ban hành 4 nghị định mới, Thủ tướng Chính phủ ban hành 1 quyết định, và Bộ Tài chính ban hành 1 thông tư liên quan đến quản lý, sử dụng tài sản công, tiêu chuẩn, định mức trong hệ thống hành chính và sự nghiệp công.
Những văn bản pháp lý trọng điểm vừa ban hành như: Nghị định số 125/2025/NĐ-CP và 127/2025/NĐ-CP quy định rõ phân cấp, phân quyền thẩm quyền quản lý tài sản công giữa các cấp chính quyền địa phương. Nghị định số 153/2025/NĐ-CP, 155/2025/NĐ-CP và Quyết định số 15/2025/QĐ-TTg quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô, trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp và máy móc, thiết bị. Thông tư số 36/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm phù hợp với mô hình hành chính mới và thực tiễn quản lý hiện nay.
Thứ trưởng Bùi Văn Khắng khẳng định: “Các văn bản này có nội dung phức tạp, phạm vi tác động rộng, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sử dụng tài sản công trên cả nước. Do vậy, việc phổ biến, hướng dẫn kịp thời là rất cần thiết.”
Cùng với hai công văn số 8516/BTC-QLCS và 8523/BTC-QLCS ban hành ngày 17/6/2025, hội nghị hôm nay được tổ chức nhằm giúp các bộ, ngành, địa phương nắm chắc tinh thần, nội dung của chính sách mới, từ đó triển khai thống nhất và hiệu quả trong toàn hệ thống.
Một trong những điểm nhấn của các chính sách mới là tăng cường phân cấp, phân quyền, đặc biệt là việc bỏ bớt thẩm quyền của Thủ tướng và thủ tục xin ý kiến các bộ ngành liên quan, giúp địa phương chủ động hơn trong xử lý tài sản công.
Các Nghị định số 125 và 127 là minh chứng rõ nét cho chủ trương này khi quy định cụ thể trách nhiệm và thẩm quyền của từng cấp chính quyền, đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả, đồng thời phù hợp với tinh thần tinh giản bộ máy, sắp xếp lại đơn vị hành chính theo chủ trương của Đảng và Chính phủ.
Chủ động xử lý tài sản, chuẩn bị phương án trước ngày 1/7/2025
Ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản, cho biết: "Việc xử lý tài sản sau sắp xếp bộ máy hành chính là vấn đề phức tạp, yêu cầu mỗi địa phương cần chủ động xây dựng phương án cụ thể căn cứ vào quy định mới. Đây là công việc không thể chờ đến ngày 1/7 mà cần bắt đầu ngay từ bây giờ."
Bộ Tài chính cũng kêu gọi các bộ, ngành, địa phương tích cực góp ý cho dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 151/2017/NĐ-CP và các nghị định liên quan, nhằm đảm bảo Luật Quản lý, sử dụng tài sản công sửa đổi được cụ thể hóa đầy đủ và sát với thực tế.
Theo báo cáo tại hội nghị, hiện các địa phương chưa phản ánh phát sinh vướng mắc trong quá trình tiếp cận các chính sách mới. Tuy nhiên, Bộ Tài chính khẳng định sẽ tiếp nhận phản hồi và giải quyết kịp thời nếu có phát sinh khi mô hình chính quyền 2 cấp chính thức đi vào vận hành.
Thứ trưởng Bùi Văn Khắng nhấn mạnh: “Các chính sách vừa ban hành trong thời gian rất ngắn. Do đó, nếu có khó khăn nào trong triển khai thực tế, các địa phương cần phản ánh ngay để Bộ Tài chính có thể tháo gỡ nhanh nhất.”
Việc ban hành đồng bộ hệ thống văn bản pháp lý quản lý tài sản công trước thời điểm áp dụng mô hình chính quyền hai cấp được kỳ vọng sẽ giúp hệ thống hành chính vận hành thông suốt, tiết kiệm, hiệu quả hơn. Đặc biệt, tạo hành lang pháp lý chặt chẽ để ngăn chặn lãng phí, thất thoát tài sản công – vấn đề từng là điểm nghẽn trong suốt quá trình sắp xếp lại tổ chức bộ máy thời gian qua./.
