Nhịp cầu nói chính sách với đời sống
Nhà báo Lê Hân, Trưởng ban Tam Nông báo Nông thôn ngày nay/báo điện tử Dân Việt nhận định, một chính sách ban hành phải xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn, xa rời thực tiễn thì chính sách sẽ không có “đất sống”. Chính sách ban hành ra mà người dân không biết thì coi như chính sách đó chưa được ban hành. Do đó, báo chí chính là cầu nối, mang chính sách trở thành tri thức có giá trị cho mỗi người dân và cộng đồng.
Chia sẻ về điều này, ông Nguyễn Trọng Đàm, nguyên Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH (nay là Bộ Nội vụ) là người từng có nhiều năm tham gia xây dựng các chính sách an sinh xã hội cho biết, trước đây nhiều chính sách về giảm nghèo còn chồng chéo, trùng lắp về đối tượng hoặc địa bàn. Một số chính sách có phương thức hỗ trợ chưa phù hợp.
Ngoài ra, theo ông Đàm một số chính sách được ban hành mà không tính toán đến nguồn lực đảm bảo, không có nguồn để thực hiện, dẫn đến hiện tượng nợ chính sách. Những vướng mắc, bất cập này đã được Chính phủ điều chính phù hợp, thuận lợi cho đối tượng thụ hưởng chính sách khi có sự lên tiếng, phản biện chính sách của nhiều cơ quan báo chí.
“Trong thành công chung đó, không thể không kể tới vai trò to lớn và kịp thời của báo chí trong việc truyền tải các chính sách do các bộ, ngành, địa phương triển khai. Báo chí còn là một kênh quan trọng thu thập thông tin, phản ánh của dư luận xã hội về các lĩnh vực an sinh xã hội”, ông Đàm nhận định.
Từng có nhiều năm đồng hành với các nhà báo chuyên viết về mảng an sinh xã hội, ông Nguyễn Thanh Phúc, Phó phòng Phòng Thi đua - Khen thưởng và Truyền thông (Bộ Nội vụ) đánh giá cao vai trò cầu nối và phát hiện của báo chí về những tấm gương điển hình, người tốt việc tốt và phản ánh các kết quả tích cực trong việc thực hiện ở nhiều lĩnh vực của ngành Nội vụ, như: bảo hiểm xã hội, việc làm, quan hệ lao động, tiền lương, đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng…
“Thời gian qua, nhiều nhà báo và phóng viên đã tích cực đồng hành với Bộ LĐ-TB&XH trước đây nay là Bộ Nội vụ trong việc phản ánh công tác thực hiện Nghị quyết 42/NQ-CP và Quyết định 15/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đai dịch Covid-19. Nhiều cách làm tốt, những phản biện tích cực đã kịp thời giúp cho Bộ và các ngành liên quan điều chỉnh hợp lý, qua đó giúp chính sách có tác động tới cuộc sống ngày càng hiệu quả hơn”, ông Phúc cho biết.
Theo ông Vũ Xuân Hân, Chánh văn phòng Bộ Nội vụ, một trong những chức năng trọng yếu của báo chí là đưa chính sách đến gần với người dân. Thông qua việc giải thích cặn kẽ các quy định mới, phản ánh khó khăn trong quá trình triển khai, và nêu gương điển hình trong thực hiện, báo chí góp phần quan trọng vào việc hiện thực hóa các mục tiêu an sinh xã hội của Nhà nước.
Các chương trình như bảo hiểm y tế toàn dân, trợ giúp người khuyết tật, hỗ trợ hộ nghèo, hay bảo vệ trẻ em… chỉ thực sự đi vào cuộc sống khi người dân hiểu, tin tưởng và tham gia. Báo chí chính là người “truyền tải thông điệp”, giúp chính sách từ văn bản trở thành hành động cụ thể.
Lan tỏa nhân văn trong kỷ nguyên mới
Theo ông Nguyễn Trọng Đàm, bên cạnh việc phản ánh chính sách, báo chí còn góp phần thúc đẩy an sinh xã hội qua các hoạt động truyền thông nhân đạo. Những chuyên mục về hoàn cảnh khó khăn, những câu chuyện lay động lòng người đã đánh thức tinh thần sẻ chia trong cộng đồng, thúc đẩy mạnh mẽ các hoạt động thiện nguyện, huy động các nguồn lực xã hội hóa để hỗ trợ kịp thời cho người nghèo, người bệnh tật, người gặp hoạn nạn.
Nhiều tòa soạn báo đã chủ động triển khai các chương trình thiện nguyện riêng, trở thành một “nhịp cầu” gắn kết giữa tấm lòng hảo tâm và những số phận cần giúp đỡ, từ đó góp phần lan tỏa giá trị nhân văn và củng cố tinh thần đoàn kết trong xã hội.
Theo các chuyên gia, bước vào kỷ nguyên mới, công nghệ đang thay đổi cách báo chí vận hành. Tốc độ, tính tương tác và khả năng tiếp cận người đọc trên nền tảng số mở ra nhiều cơ hội mới. Tuy nhiên, chính trong thời đại bùng nổ thông tin và mạng xã hội, báo chí càng cần giữ vững những giá trị cốt lõi: khách quan, chính xác, nhân văn.
Trong lĩnh vực an sinh xã hội, nơi thông tin sai lệch có thể gây tác động tiêu cực đến lòng tin của người dân, báo chí càng phải thể hiện vai trò là nguồn tin đáng tin cậy, góp phần ổn định xã hội và hướng dẫn hành vi tích cực. Chính sách xã hội là chính sách chăm lo cho con người, vì con người, lấy con người làm trung tâm, là chủ thể, mục tiêu, động lực, nguồn lực để phát triển bền vững đất nước và là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng của Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị và toàn xã hội.
Theo ông Nguyễn Trọng Đàm với từng giai đoạn, báo chí truyền thông cần lựa chọn nội dung phù hợp. Bên cạnh đó, cần đa dạng các hình thức tuyên truyền, các cơ quan báo chí, các phóng viên theo dõi thông tin mảng an sinh xã hội lại phải tiếp tục hoạt động tích cực hơn, hiệu quả hơn nhằm phản ánh được “nhịp thở” của hoạt động an sinh xã hội.
“Sự sáng tạo, góc nhìn sắc sảo, khả năng phân tích và bản lĩnh của các nhà báo sẽ giúp các bài viết về lĩnh vực an sinh xã hội thêm sinh động và gần gũi tới người dân”, ông Đàm kỳ vọng.
